Emzirme Pozisyonları

Bebeğiniz doğuncaya kadar bir çok kitap okuyup, doğum, emzirme, bebek bakımı konusunda oldukça bilgi sahibi oldunuz. Şimdi bebeğiniz kucağınızda ve emzirmenin hiç de kolay olmadığını düşünüyorsunuz. Bu konuda telaş etmeden bebeğinize ve kendinize zaman tanıyın. İç güdülerinize güvenin.  İlk günlerde zamanınızın çoğunu emzirerek geçireceksiniz. Uzun süreler uykusuz kalmak sizi yoracak.  Doğum yorgunluğunu henüz atamadığınız erken dönemlerde çoğunlukla yatakta ve yatar pozisyonda olacaksınız. Çeşitli emzirme pozisyonlarını deneyin. Kendinizin ve bebeğinizin rahat olacağı bir pozisyon seçin.

Daha sonraki günler için de kendinize rahat bir emzirme köşesi yapın.  Kolunuzu, kafanızı dayayabileceğiniz, ayaklarınızı uzatabileceğiniz, suyunuzu mendilinizi yanınıza koyabileceğiniz, bebeğinizin ve sizin rahat edeceği bir koltuk veya divan hazırlayın. Sırtınıza, belinize, kolunuzun altına koyabileceğiniz yastıklarınız olsun veya emzirme için özel üretilmiş yastıklardan edinin. Ortam hafif loş olsun. Unutmayın küçük meleğiniz tam karanlıktan dünyaya gelecek. Işık onu rahatsız edebilir. Sürekli yatar pozisyonda olduğu için tavan ışıkları onun gözüne girer. Yandan aydınlatmaları, az ışıkları tercih edin. Çok gürültülü ortamlar olmamasına çalışın. Patlayan sesler olmasın. Hafif müzikleri, daha da iyisi “rüzgar sesi, dalga sesi, yağmur sesi” gibi doğa seslerini tercih edebilirsiniz. Bu sesler “beyaz gürültü” olarak anılır ve anne karnı seslerini anımsatır. Bu özellikleri aklınızda tutarak kendinize rahat bir emzirme köşesi hazırlayın. Unutmayın ki bebeğinizin doğduğu ilk günlerde zamanınızın çoğu emzirmekle geçecek.  Kendiniz ve bebeğiniz için rahat ortamı bulduğunuzda çeşitli emzirme pozisyonlarını deneyin ve sizin için en uygun olan pozisyonu seçin.

En Doğru Emzirme Pozisyonu İçin Temel Adımlar

Kendinize rahat edeceğiniz bir duruş seçin, sırtınızı destekleyin, kollarınızı yastıklarla destekleyin, kucağınıza bir yastık alın, hatta bu iş için olan “C” şeklinde yastıklarla hem belinizi destekler, hem karnınızı korur, hem de bebeğinizi üzerine koyar, ayrıca bebeği taşımak zorunda kalmazsınız.  Ayaklarınızı üzerine koyabileceğiniz bir şey bulun, bir tabure, kalın kitap ya da hazır bezi torbası da olabilir. Rahatça ayağınızı uzatın. Yanınızda kağıt mendiliniz bulunsun. Unutmayın ilk günlerde sütleriniz akabilir, bebeğiniz kusabilir. Aniden mendile ihtiyacınız olur. Yanınızda içecek suyunuz hazır bulunsun. Emzirirken susarsınız. Zaten bu arada bol bol su için. Emzirirken başka hiçbir şey ile meşgul olmadan fiziksel ve duygusal olarak sadece bebeğinizle olmanız hem ona, hem size iyi gelecektir. Hiçbir şey yapmasanız da onu seyredin. Ruhunuzla onunla bağlantı kurun. İçinizden geçen güzel duyguları ona aktarın. Huzurlu olun. İlk günlerde çok büyük bir sorun gibi gelen bu emzirme işi 2 haftada normale girecek, siz hiç çaba sarf etmeden bebeğiniz uzanıp memenizi tutacak ve siz hiç çabalamaya gerek duymayacaksınız.  Çok uzun zamanları bu emzirme köşesinde belki de saatlerce yerinizden kalkamadan geçireceksiniz. Bebeğiniz kucağınızda uyuya kalacak ve siz o uyanmasın diye kıpırdamayacaksınız. Böyle zamanlarda yanınızda okuyacak bir kitabınız, dinleyecek bir müziğiniz olursa siz de kendiniz için zaman ayırmış, istediğiniz bir şeyi yapmaya fırsat bulmuş olursunuz.

Emzirirken bebeğinizi kendinize yakın tutun, kalçasından bükülü olsun, ancak sırtı düz olsun. Boynu bükülmesin. Kafası hafif geriye doğru size yaklaştırın. Böylece memenize ulaşmak için kafasını çevirmek zorunda kalmaz. Ağzı ve burnu meme ucunuzun tam karşısında olmalıdır. Eğer mümkünse, size yardım eden kişiden rahat bir pozisyon aldığınızda bebeği size vermesini isteyebilirsiniz.

Memenizi destekleyin, dört parmağınız memenizi alttan kavrasın ve hafifçe memeyi kaldırın, daha doğrusu memenizi taşıyın, böylece bebeğinizin çenesine ağırlık yapmaz. Bebeğiniz memenize gömülü olmalıdır. Sadece tek burun deliği hafifçe aralık kalsa yeterlidir.  Boşta kalan baş parmağınızla memenizi üstten destekleyin. Hava alacak kadar burnunun açık olduğuna emin olun ancak baş parmağınızı çok bastırmayın, meme bebeğin ağzından çıkmasın.

Bebeğinizi memenize iyice yanaştırın, meme ucunu bebeğinizin yanağına değdirin. Ağzını genişçe açması için onu teşvik edin ve sırtını (başının arkasını değil) destekleyerek boynu bükülmeden bebeği kendinize doğru çekin. Ağzını kocaman açtığı sırada meme başını koyu renk kısmı da birlikte bebeğin ağzına sokmaya çalışın. Memenizin ucu bebeğin ağzında boşlukta olmalı, bebeğin damağına yapışmalıdır. Bebek emerken memenizin etrafındaki koyu renk kısma basınç yapmalıdır. Meme bezleri buradadır. Bebek koyu renk kısmı yani aerolayı tuttuğunda sütü sağabilir. Meme ucunu tutup meme ucunu sıkarak emerse hem süt sağamaz, ağzına süt akmaz, hem de memenizin ucu acır, tahriş olur, hatta yara olur. Canınız acıyarak meme vermeye devam etmeyin. Anne fedakarlığı ile vermeye devam etmek isteseniz de daha sonra memeniz yara olacak, canınız yandığı için şuur altında meme vermek istemeyeceksiniz ve yavaş yavaş sütünüz azalacak. Memeniz acıdığında memenizi bebeğin ağzından kurtarın ve tekrar doğru biçimde tutturmaya çalışın. Memenizi bebeğin ağzından kurtarmak için küçük parmağınızı meme ucundan bebeğin ağzının içine doğru itin ve memenizi kurtarın. Sakın memenizi çekmeye kalkışmayın. Çekmek isterseniz bebek, meme ucunu kaçırmamak için, meme ucunu daha sıkı tutar ve daha çok acıtır. Bebeğiniz memenizi doğru tuttuğunda memeniz asla acımaz, ağzına bol süt sağdığı için bir emme sesi, bir yutkunma sesi duyarsınız. Böyle yutkunma sesi ile 5 dakika emen bebek emeceğinin %80’ini emmiş demektir. 10 dakikada %90’ını emer. Yani yutkunarak emdiğini fark ediyorsanız bebek ilk 10 dakikada doyar. Kalan zaman doymak için değil, anne kucağında olmak, anne ile olmak, keyif yapmak içindir. Unutmayın ki onun 9 aydır alıştığı anne karnı ortamına en yakın yer sizin kucağınızdır. O bunca aydır sizin kokunuza, sıcaklığınıza, bağırsak seslerinize, kalp seslerinize alışıktır ve bu alışkanlıklarını en kolay sizin kucağınızda yaşamaktadır. Onun için en güvenli ortam sizin kucağınızdır. Hayata sizin kucağınızda tutunacak, güveni sizin kucağınızda bulacaktır. Anne karnında size göbek kordonu ile bağlıydı. Şimdi ise memenizle bağlı olmayı güvenli bulduğu için, ilk günlerde çok uzun süre memenizde, kucağınızda olmak istemesi normaldir.

Aşağıda sizlere çeşitli emzirme pozisyonlarını, ve bu pozisyonları hangi durumlarda tercih edebileceğinizi özetledim. Sağlığınız, ortamınız, bebeğinizin gelişimi ve bebeğinizin yaşına göre kendinize en rahat emzirme pozisyonunu seçin.

Özellikle doğum sonrası, özellikle sezeryanlı anneler için uygundur. Anne arkasına yaslanmış, hatta yatmıştır. Bel, kafa ve omuzların uygun yastıklarla desteklenmiş olması tercih edilir.   Bebek annenin üzerinde yüzükoyun pozisyondadır. anne sırt üstü uzandığı için bebeğini kucaklamasına gerek yoktur, sadece eli ile bebeği hafifçe destekleyebilir. Diğer eli ile isterse memeyi tutabilir. Uzandığı için bebek anne göğsünde rahatça yatmaktadır. Bebeğinizin yanağı çıplak memeye yaslanmış pozisyondadır. Bu pozisyonda bebeğiniz iç güdüsel bir hareketle memeye doğru uzanır. Anne karnında çok iyi bildiği bir koku olan amniyos mayinin kokusu meme ucu kokusuna benzemektedir ve bebek kokuya yönelerek memeyi bulur.  Bu pozisyon bebek için biraz zordur ama ameliyatlı anne  rahat oturamaz, karnının üzerine basınç yapamaz, o nedenle yeni doğum yapmış sezeryanlı anne için en kolay emzirme yöntemidir. Anne sırt üstü yattığı için meme yayılmış ve meme ucu  sarkmadığından belirgin olmayabilir. Kendinize ve bebeğinize zaman tanıyın. Kısa zamanda bebeğiniz meme ucunu bulmayı ve emmeyi başaracaktır. Anne ilk zamanlar başka bir pozisyonda emziremediğinden, ilk günlerde, bu zor şartlarda,  bebek hemşireleri ve aile büyükleri anneye yardım etmeli, bebeğin başını tutarak, destek olmaya çalışmalıdırlar.

Hem anne için hem bebek için en rahat emzirme pozisyonudur. Anne rahat bir koltuğa oturmuş, kolunu koltuk kenarına dayamış, hatta bir emzirme yastığı yardımı ile hem belini, hem bebeğini desteklemiş, ayaklarını uzatmış, sırtını dayamış, hatta başını yaslamış rahat bir pozisyondadır. Meme sarkar pozisyondadır, meme ucu daha rahat belirir. Anne bebeğini kucağına almış sağ memesini verdiğinde sağ kolu ile, sol memesini verdiğinde sol kolu ile bebeğini kavramaktadır. Annenin avucu bebeğin poposunu kavrayacak, bebeği kolu üzerine yatıracak ve bebeğin başı annenin dirseği hizasında kol üzerinde olacak ve biraz arkaya doğru sarkacaktır. Baş sırt ve bel aynı düzlemde annenin kolu üzerindedir. Anne diğer eli ile memesini kavrar. Baş parmak ile memeyi yukarıdan kavramalı, memeyi üstten çok bastırmamalıdır. Sadece bebeğin burnu tıkanmayacak şekilde meme başparmak ile tutulmalı, diğer 4 parmak memeyi alttan kavrayarak kaldırmalı ve memenin bebeğin çenesi üzerine baskı yapması ve çenenin yorulması önlenmelidir.

İlk zamanlar bebeği tutmak, memeyi tutmak için en doğru ve en kolay yolu bulmaya çalışacaksınız ama kısa zamanda muhtemelen memenizi tutmaya gerek kalmadan, bebeğinizi belli bir pozisyona zorlamadan, sadece onu kucağınıza alıp memenizi açtığınızda, kendiliğinden memeyi bulup emecektir.

Bu pozisyon klasik tutuş şekline benzemekle beraber anne klasik pozisyondakinin tersine bebeğini sağ memesini verdiğinde sol kolu ile kavramakta, sol memesini verdiğinde sağ kolu ile kavramaktadır. Bebek kol üzerinde değil kucakta yatmaktadır ve annenin avucu bebeğin başını kavrar. Bu pozisyonda bebeğin başı daha kolay yönlendirilebilir. Diğer el klasik pozisyonda olduğu gibi memeyi kavrar. Yine baş parmak üstte, diğer 4 parmak alttan memenin ağırlığını taşıyacak şekilde memeyi kavramalıdır.

Bu pozisyon sezaryanla doğum yapmış annelerde, bebeğin ameliyat bölgesine değmeden emzirilmesini sağlar. Ayrıca ikiz bebekleri olan anneler ve iri memeli anneler de bu pozisyonu tercih edebilir. Bebeğin vücudu koltuk altında ayakları annenin sırtına doğru uzanmış şekildedir. Sağ meme verildiğinde sağ el ile, sol meme verildiğinde sol el ile bebeğin başı kavranır. Bebeğin vücuduna destek olacak bir yastığa ihtiyaç vardır. Diğer el memeyi kavrar. Bu emzirme şeklinde bebeğin kafasını kavradığınız için bebeğin başını daha rahat yönlendirmeniz mümkün olur. Memeyi tutamayan bebekler için tercih edilen bir pozisyondur.

Bu pozisyonda anne sağ memesini emziriyorsa sağ tarafına sol memesini emziriyorsa sol tarafına yatar. Bebek annenin yanına ağzı meme hizasına gelecek şekilde yatırılır. Bebeğin sırtına bir destek yastığı koyulabilir. Çok yumuşak yataklar, su yatakları bu emzirme pozisyonu için uygun değildir. Anne altta kalan kolunu başının altına koyabilir. Diğer eli ile memesini kavrar. Gerektiğinde memeyi kavrayan el ile bebek de desteklenebilir. Bu pozisyonda bebek serbest olarak anne yanında yatmakta ve bebeği kavramak gerekmemektedir. Bu pozisyon sezeryanlı annelerde ilk gün geçtikten sonra veya yorulan annelerde, yatarak emzirmek isteyenlerde kolay bir yöntemdir. Ayrıca meme reddi sırasında bebeğiniz kafasını geriye atarak memeden uzaklaşmak istemektedir. Yatarak pozisyonda bebek kafasını geriye çekemez. Meme reddi durumunda da bu emzirme pozisyonu tercih edilebilir.  Ancak uyuya kalma ve memenizin bebeğin ağzını burnunu kapayarak nefessiz bırakma ihtimaline karşı dikkatli olmak gereklidir. Büyük memeli anneler uyuyabileceklerini düşünerek tercih etmemelidirler.

Bebeklerin birisi önce diğeri sonra emebilir. Anne bebeklerden sağ memeyi birine, sol memeyi diğerine ayırabilir. Her kadında iki meme vardır ve iki çocuğa yetecek kadar süt üretebilir. İki bebek de aynı anda emmek istediklerinde koltuk altı pozisyonu en rahat pozisyondur. Bir bebek bir koltuk altına diğeri diğer koltuk altına alınarak rahat bir pozisyon bulunur. Koltuk altı pozisyonu dışında bebeklerin karın üzerinde paralel tutularak, dik olarak memeye yaklaştırıldıkları pozisyon da vardır. Anne ne şekilde rahat ediyorsa o şekilde vermeye devam etmelidir.